Florışıl penetrant testi (PT), hassas bir tahribatsız muayene (NDT) yöntemi olup, yüzey hatalarını tespit etmek için teknik gerekliliklere ve standartlara uygun olarak uygulanmalıdır. Bu yöntemin doğru sonuçlar verebilmesi için UV ışık kaynağı gücü, ortam koşulları ve kullanılan kimyasallar gibi birçok faktörün dikkatlice kontrol edilmesi gerekir.
Florışıl Penetrant Testinde UV Işık Gereklilikleri
UV ışığı (ultraviyole ışık), florışıl penetrant sıvısının hataların yerini tespit edebilmesi için kritik bir rol oynar. Aşağıdaki teknik gerekliliklere dikkat edilmelidir:- UV Işık Şiddeti (Metre Gücü)
- UV ışık kaynağının şiddeti en az 1000 µW/cm² olmalıdır.
- Bu ölçüm, ışık kaynağından 38 cm (15 inç) mesafede yapılmalıdır.
- Daha yüksek şiddet (örneğin 1500–2000 µW/cm²) bazı durumlarda tercih edilebilir, ancak daha düşük şiddet sonuçları etkileyebilir.
- Dalga Boyu
- Florışıl penetrant testinde kullanılan UV ışığının dalga boyu 320–400 nm arasında olmalıdır.
- Özellikle 365 nm dalga boyu, florışıl etkisini artırdığı için standarttır.
- Ortam Koşulları
- Test ortamı tamamen karanlık olmalı veya minimum görünür ışık seviyesinde tutulmalıdır.
- Görünür ışık seviyesi genellikle 20 lux’ten az olmalıdır, aksi halde florışıl parlaklık etkisi azalır.
- UV Lambasının Tipi
- Metal halide lambalar veya LED UV lambalar sıklıkla tercih edilir. LED lambalar, enerji verimliliği ve daha uzun ömürleri nedeniyle popülerdir.
Teknik Kimyasal Gereklilikler
- Penetrant Türü
- Florışıl penetrantlar, hataların görünürlüğünü artıran UV ışığı altında parlayan özel kimyasallardır.
- Sıvının viskozitesi ve yüzey gerilimi, penetrantın çatlakların içine kolayca girebilmesini sağlamalıdır.
- Geliştirici Türü
- Geliştirici genellikle toz (kuru tip) veya sıvı (ıslak tip) formda olur.
- ISO 3452 veya ASTM E165 standartlarına uygun geliştirme malzemeleri kullanılmalıdır.
- Geliştirici, çatlak içindeki sıvının yüzeye çekilmesine yardımcı olur ve UV ışığı altında parlama etkisini artırır.
- Temizleme Kimyasalları
- Fazla penetrantı temizlemek için kullanılan solvent veya su bazlı temizleyiciler malzeme uyumluluğuna göre seçilmelidir.
Testin Uygulanması için Standartlar
Florışıl penetrant testi için uluslararası standartlar, testin güvenilirliğini sağlamak için temel oluşturur. En yaygın standartlar şunlardır:- ASTM E1417/E1417M: Florışıl penetrant testinin genel prosedürlerini ve gerekliliklerini belirtir.
- ISO 3452-1: Florışıl ve renkli penetrant muayene yöntemlerini kapsar.
Ekipman ve Cihazların Kalibrasyonu
- UV Metre Kalibrasyonu: Kullanılan UV metreler, doğruluk ve hassasiyet sağlamak için her 6 ayda bir kalibre edilmelidir.
- Zamanlama: Penetrant uygulama, temizleme ve geliştirme süreleri test sonuçlarının güvenilirliğini doğrudan etkiler. Sürelerin ISO veya ASTM standartlarına uygun olması önemlidir.
Florışıl Penetrant Testinin Uygulama Sürecindeki Kritik Noktalar
- Sıvı Uygulama Süresi
Penetrantın malzeme yüzeyine nüfuz etmesi için genellikle 5 ila 30 dakika beklenir.
Daha uzun süreler, özellikle kalın veya düşük geçirgenlikli malzemelerde etkili olabilir. - Temizleme Aşaması
Penetrant sıvısı temizlenirken aşırı temizleme yapılmamalıdır. Fazla temizleme, çatlak içindeki sıvıyı da çıkarabilir. - Denetleme Süreci
UV ışığı altında, hatalar parlak sarı-yeşil veya turuncu renkte görünür. Hataların büyüklüğü, şekli ve yönü dikkatlice analiz edilmelidir.
Florışıl penetrant testi, doğru uygulandığında yüzey hatalarını hızlı ve kesin bir şekilde tespit edebilir. Ancak, uygun ekipman kullanımı, standartlara uygunluk ve deneyimli bir ekip tarafından gerçekleştirilmesi testin başarısını doğrudan etkiler. Özellikle UV ışığı şiddeti ve penetrantın kalitesi, testin hassasiyetini belirleyen temel unsurlardır.
